Kleurrijk Mexicaans feest Gran Fiesta de Enero maakt mensen dorstig
Het is druk in café Vinos del Mundo in het Mexicaanse San Cristobal de Las Casas. Ik raak aan de praat met de Canadees Jim. Mathijs, oud-inwoner van 't Zandt en alweer bijna 10 jaar woonachtig in Denemarken, en zijn Deense vriendin komen bij ons staan. Het wordt gezellig en laat. We gaan naar het populaire muziekcafé Revolución. Jim adviseert mij morgen Chiapa de Corzo te bezoeken.
"Daar vieren de mensen een week lang een kleurrijk festival. Ik ben er geweest. Het was schitterend", vertelde Jim gisteravond. Ondanks een zware stapavond wil ik wel naar Chiapa de Corzo. Toen nog niet wetend dat dit Mexicaanse feest Gran Fiesta de Enero prima in de rubriek Op Reis met Beis zou passen.
Ik stap tegen 11 uur in een collectivo (busje) die naar Tuxtla Gutiérrez gaat. Halverwege word ik gedropt langs de autoweg. Ik neem de luchtbrug en sta zo aan de andere kant van de weg. Daar staat een andere collectivo klaar die me richting het centrum van Chiapa de Corzo brengt.
Een stoet mensen in kleurrijke kledij passeert mij. Iedereen is vrolijk. Ik besluit de groep te volgen richting het feestterrein. Stoelen en tafels staan klaar in een feesttent, zo groot als de tent die jaarlijks tijdens de Pinksterfeesten op het sportpark in Muntendam staat. Het orkest is klaar om te spelen. Aan de andere kant in de tent wordt het hoofdpodium in gereedheid gebracht.
Frisdrank en bier en veel hapjes worden op de tafels gezet. Het is duidelijk dat het tijd is voor feest! "Kom hier maar zitten." Een aantal vrouwen van middelbare leeftijd nodigt me uit plaats te nemen aan zijn tafel. "Biertje?" In eerste instantie bedank ik hartelijk. Het is amper 12 uur en de eerste flessen Sol (gelukkig maar 190 cl.) staan op tafel. Bij de volgende ronde vraagt een 60+-er mij beleefd of ik nu wel meedrink. "Alsjeblieft," zeg ik en neem een flink slok bier.
Uiteraard willen de dames weten hoe ik heet en waar ik vandaan kom. De ene fles is nauwelijks leeg of de volgende wordt alweer voor me gezet. Na een fles of 12 houd ik het voor gezien. Voor het uit de hand loopt. Of ik de portemonnee wel heel snel wil opbergen. Ik was hun gast en gasten hoeven de knip niet te trekken. Ik sta op, bedank de dames hartelijk voor de gezellige uren en vertrek.
Ze schreeuwen nog iets onverstaanbaars. Misschien is het ook maar beter dat ik niet weet wat ze roepen. Ze brullen in ieder geval van het lachen. Het bier mist zijn uitwerking niet aan mijn tafel. Na een klein uurtje reizen met de bus meld ik me weer in San Cristobal de Las Casas. Ik stap Pizzeria Da Tito binnen. Eet een pizza, koop op de markt 2 T-shirts en cd. Ik zoek mijn hotelkamer op. Lees wat, kijk tv en ga vroeg slapen.
De volgende ochtend kom ik Mathijs en zijn Deense vriendin tegen op de markt. "Ik had gistermorgen een kater van jewelste", lacht hij.
Gran Fiesta de Enero is gewijd aan San Sebastian. Volgens het reisboek is dit niet alleen heilig feest, maar ook een van de kleurrijkste volksfeesten van Mexico. Het feest is verbonden, zo meldt de reisgids GeoGids, met de legende van doña Maria de Angulo, een rijke Spaanse die op een bepaald moment met haar zieke zoon naar Chiapa kwam, op zoek naar een arts die hem kon behandelen. Dit lukte en het kind was gered. Toen het gebied later getroffen werd door een sprinkhanenplaag bood de doña ruimhartig haar hulp aan, in naam van haar zoon, para el chico.
Deze uitspraak lag ten grondslag aan de parachico. Dat zijn folkloristische personages die tijdens het feest door de straten trekken, terwijl ze hoeden met kleurige linten dragen. De mannen zijn vermomd als vrouw.