Herdenking Noordbroek: Indrukwekkende rede Kruijer-Schipper (102)

"Lieve mensen, zorg er voor dat dit nooit meer zal gebeuren." Deze woorden sprak de 102-jarige mevrouw B. Kruijer-Schipper vanavond aan het eind van haar oorlogsverhaal tijdens de dodenherdenking in mfc De Noordsuythoeve in Noordbroek. Met 'dat dit noot meer zal gebeuren' doelde ze uiteraard op de Tweede Wereldoorlog. Kruijer-Schipper hield een indrukwekkende rede.

Ze sprak over de fietstocht die ze tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte naar haar broer in het Noord-Hollandse Spijkerboor.

Oliemolen

Die had een bakkerij maar kon niet meer aan olie komen voor het invetten van zijn bakblikken. "Hij wist dat wij een oliemolen hadden. In de oorlog werd er stiekem olie geperst. Daarom deze vraag aan mijn ouders. Ik besloot de 220 kilometer lange tocht vol gevaren op de fiets te ondernemen en hem de gevraagde olie te brengen."

Fietsband leeg

Ze vertrok op een maandagmorgen om 7 uur met de tassen vol en een rugtas op. Om 4 uur arriveerde ze in Franeker. Onderweg kreeg ze pech. Een van de fietsbanden was leeg. In Harlingen vond ze 's avonds een fietsenmaker. Daar werd de band geplakt. De volgende morgen hervatte ze haar tocht naar Zürich. Weer liep de band leeg en kon niet meer gerepareerd worden.

Surrogaat band

"Ik kreeg een ander wiel te leen en zou die op de terugreis weer inleveren. In de tussentijd zou fietsenmaker Van Dijk mijn band vervangen. Het was een surrogaat band en dat fietste niet zo lekker. Het gaf een schok bij iedere keer wanneer de band rond ging."

Afsluitdijk

Op de Afsluitdijk hadden de Duitsers een controlepost. Ze mocht verder. Na enkele dagen bij haar broer te hebben verbleven in Spijkerboor keerde ze terug naar huis.

Broer Hendrik

De honderdplusser besloot haar rede met het verhaal over haar broer Hendrik. Die sneuvelde in 1945 in Duitsland. Hij moest in Duitsland werken voor de Duitsers. Toen hij 14 dagen vrij kreeg om naar huis te gaan, keerde hij niet terug.

Trouwen

"Hij ging onderduiken. Hij wou bij zijn verloofde blijven. Na een tijdje wilden ze trouwen, zijn verloofde was in verwachting. 'doe dat nu niet' werd er gewaarschuwd door de ouders. 'Wacht tot de oorlog over is'. Maar eigenwijs, de datum werd geprikt, begin april zouden ze trouwen. De plechtigheid vond plaats in het dorpshuis. In het gemeentehuis zaten Duitsers. De trouwplechtigheid was net begonnen toen er een auto stopte voor het dorpshuis. Duitse soldaten stapten uit en arresteerden Hendrik. De bruidegom was immers een onderduiker. Hij mocht zijn bruid nog even naar huis brengen. Daarna moest hij mee naar het Scholtenshuis in Groningen."

Granaatscherf

Haar broer werd overgebracht naar Kamp Vught. "De familie kon nog even afscheid van hem nemen. Hendrik zei dat we ons geen zorgden hoefden te maken. 2 dagen later kwam via het Leger des Heils een bericht dat Hendrik er niet meer was. Tijdens een bombardement is hij door een granaatscherf in zijn hart getroffen."

Herbegraven

Hij verdween niet in een massagraf. "Na de oorlog ben ik met mijn moeder naar Düsseldorf gegaan waar hij is herbegraven."

In Noordbroek sprak het gemeenteraadslid Christian Velthuis, werden een gedicht voorgedragen en liederen (Stel je voor en De moorsoldaten) gezongen door leerlingen van obs Inspecteur Amerika en leden van het dameskoor Elk en Ain. Na deze herdenking werden kransen gelegd bij het monument nabij woonzorgcentrum Gockingaheem.